Tanzania

Panorama gór Uluguru Tanzania, Zjednoczona Republika Tanzanii – państwo we wschodniej Afryce powstałe z połączenia dawnych kolonii brytyjskich: Tanganiki (do I wojny światowej niemieckiej) oraz brytyjskiego Zanzibaru, co symbolizowała nazwa utworzona z pierwszych sylab nazw obu krajów TAN+ZAN.     W skład Tanzanii jako republiki federacyjnej weszła również wyspa Pemba położona blisko Zanzibaru. Oficjalną stolicą Tanzanii jest Dodoma, do 1981 roku było nią Dar es Salaam (obecnie stolica administracyjna i siedziba rządu). . Dar es Salaam Większą część powierzchni Tanzanii zajmuje rozległy płaskowyż Unyamwezi (wys. 900–1500 m n.p.m.), rozcięty rowami tektonicznymi, należącymi do systemu Wielkich Rowów Afrykańskich. Środkową część kraju przecina z południa na północ Wielki Rów Wschodni, wzdłuż zachodniej granicy biegnie Wielki Rów Zachodni. W obrębie rowów wznoszą się wysokie masywy górskie, przeważnie wulkany: Kilimandżaro (5895 m n.p.m., najwyższy w Afryce)    i Meru (4565 m n.p.m.).   W północno-zachodniej części kraju, na pograniczu tanzańsko-ugandyjsko-kenijskim, znajduje się Jezioro Wiktorii.    Ma powierzchnię 68,8 tys. km², co sprawia, że jest to największe jezioro Afryki, największe tropikalne jezioro świata, drugie jezioro słodkowodne świata, trzecie pod względem powierzchni i ósme pod względem objętości na świecie. Wzdłuż zachodniej granicy z Demokratyczną Republiką Konga rozciąga się Jezioro Tanganika.    Oba jeziora zaliczane są do Wielkich Jezior Afrykańskich. Największa rzeka Tanzanii to Rufidżi.   Na północy zlokalizowany jest Park Narodowy Serengeti wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.         Podział administracyjny Tanzania podzielona jest na 26 regionów: Arusza Dar es Salaam Dodoma Iringa Kagera Kigoma Kilimandżaro Lindi Manyara Mara Mbeya Morogoro Mtwara Mwanza Pemba Północna Pemba Południowa Pwani Rukwa Ruvuma Shinyanga Singida Tabora Tanga Zanzibar Północny Zanzibar Południowy Zanzibar Zachodni Arusza Dar es Salaam Iringa Bukoba Kigoma Moshi Lindi Kilwa Musoma Mbeya Morogoro Mwanza Kościół rzymskokatolicki w Bagamoyo Tanga Zanzibar Rzeka Pangani Zanzibar (Unguja) Pałac Sułtana w Stone Town   Historia Historia ruchu wyzwoleńczego Na czele tanzańskiego ruchu narodowowyzwoleńczego stanął Julius Nyerere, w 1947 roku w czasie pobytu w Ugandzie założył on Związek Dobrobytu Tanganiki, który połączył się później z Afrykańskim Stowarzyszeniem Tanganiki (założonym w 1929 roku). W 1954 roku powstał Afrykański Narodowy Związek Tanganiki. W ciągu roku Afrykański Narodowy Związek Tanganiki stał się największą organizacją polityczną w kraju. Tanganika niepodległość uzyskała w 1961 roku a jej prezydentem został Nyerere. Historia niepodległej Tanzanii Tanzania jako państwo powstało w 1964 roku z połączenia Tanganiki (niepodległej od 1961 r.) i Zanzibaru (niepodległego od 1963 r.) jako Zjednoczona Republika Tanganiki i Zanzibaru, a od października 1964 roku jej oficjalną nazwą jest Zjednoczona Republika Tanzanii. Pierwszym prezydentem Tanzanii został dotychczasowy prezydent Tanganiki Julius Nyerere, a jednym z 2 wiceprezydentów – prezydent Zanzibaru, A. Karume (po jego zamordowaniu w 1972 r. – A. Jumbe). Pierwszą (tymczasową) konstytucję proklamowano w 1965 roku. Rządy w obu częściach Tanzanii są sprawowane przez jedną partię – Afrykański Narodowy Związek Tanganiki (TANU). W 1965 roku zakazano działalności opozycyjnej, a od uchwalenia konstytucji w 1977 roku jedyną legalna partią stała się Partia Rewolucji (CCM), powstała z połączenia TANU w Tanganice i Partii Afroszyrazyjskiej (ASP) na Zanzibarze. Nyerere prowadził socjalistyczny program gospodarczy (ogłoszony w Deklaracji Aruszy), wdrożył politykę kolektywizacji rolnictwa znaną jako Ujmaa i nawiązał bliskie stosunki zarówno z Chinami, blokiem zachodnim i wschodnim. W 1967 roku przeprowadzono nacjonalizację. Wprowadzono nowoczesny system nawadniania, wody z rzek Kisangiro i Lelestutta przekierowano poprzez kanały na pola. W kraju rozwijało się rolnictwo, choć przed 1974 roku uprawiano głównie herbatę i goździki. W 1974 roku prowadzono wspólny program ujamma i IDA (Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju) w czasie którego powstały nowe wsie, IDA finansowała projekty alternatywnych upraw i udzielania drobnym rolnikom kredytów. Dzięki programowi zmniejszono liczbę mniej dochodowych upraw herbaty kosztem zwiększenia upraw alternatywnych. na skutek reorganizacji rolnictwa rozpoczęto uprawy tytoniu, jego rentowność wyniosła 41.900.000 funtów w 1975/76. W 1976 roku, Tanzania stała się trzecim co do wielkości producentem tytoniu w Afryce. Tanzania w 1977 roku wsparła zamach stanu w wynik którego obalono prezydenta Seszeli, Jamesa Manchama. W 1978 roku doszło do wybuchu wojny z sąsiednią Ugandą. Konsekwencją przegranej przez Ugandę wojny był upadek reżimu jej dyktatora Idi Amina. W lutym 1980 prezydent zapowiedział skupienie wszystkich środków na budowie socjalizmu. W miesiąc później ogłosił program „socjalizm w handlu”, zakładający tworzenie sieci sklepów spółdzielczych oraz projekt 20-letniego planu rozwoju gospodarczego na lata 1981–2000, przewidujący potrojenie PKB. Nyerere zapowiedział przejście na emeryturę po wyborach prezydenckich w 1985 roku. Nyerere został prezesem Chama Cha Mapinduzi a urząd sprawował do 1990 roku. Obecnie prezydent uznawany jest za Ojca Narodu. Następca Nyerere, Mwinyi na konferencji poświęconej Deklaracji z Aruszy, zauważył że w czasie kadencji jego poprzednika, długość życia Tanzańczyków wzrosła do 52 lat, ograniczono śmiertelność niemowląt do 137 na tysiąc, wybudowano 2600 przychodni i 150 szpitali, wybudowano dwa uniwersytety z ponad 4500 studentami oraz zapewniono 3.700.000 dzieciom naukę w szkole podstawowej. W 1992 zalegalizowano działalność opozycyjną, jednak nadal dominujące znaczenie ma partia CCM. Jednocześnie rozpoczęto liberalizację gospodarki. 7 sierpnia 1998 w Dar es Salaam doszło do zamachu bombowego na ambasadę USA.           ,