Sierra Leone

Sierra Leone – państwo położone w zachodniej Afryce, na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego. Sierra Leone na północy graniczy z Gwineą (652 km), a na południowym wschodzie z Liberią. Z wyjątkiem półwyspu, na którym leży stolica kraju, tereny nadbrzeżne i wyspy Tasso, Banana, Sherbro oraz York są bagnistymi terenami nizinnymi, na których występują lasy namorzynowe. Reszta kraju to w większości wyżynny, pagórkowaty płaskowyż (ok. 300 m n.p.m.) pokryty lasami, w części wschodniej znajdują się góry z najwyższym szczytem - Bintumani (Loma Mansa) (1948 m n.p.m.). Największe rzeki to Mano, Moro, Sierra Leone, Sewa, Pampana, Rokel, Great Scarcies i Little Scarcies. Granice mają łączną długość 958 km. Z tego z Gwineą 652 km, a z Liberią 306 km. Linia brzegowa ma długość 402 km. Sierra Leone podzielone jest na 3 prowincje i Obszar Zachodni o statusie prowincji. Jednostki te dzielą się dalej na łącznie 14 dystryktów.    Głównym ośrodkiem handlowo-kulturowym jest Freetown. . Sierra Leone znajduje się w strefie klimatu podrównikowego, wybitnie wilgotnego, z wyraźną sezonowością oraz różnorodnymi środowiskami od sawann do lasów tropikalnych. Średnie miesięczne temperatury powietrza wahają się w granicach od 25 do 28 °C, opady sięgają 3400 mm w skali roku. Pora deszczowa trwa od końca maja do października, pora sucha od listopada do kwietnia.       . Prawdopodobnie na tereny dzisiejszego Sierra Leone, Gwinei, Gambii i Wybrzeża Kości Słoniowej w V wieku p.n.e przybył kartagiński żeglarz Hannon. To tutaj po raz pierwszy zobaczył takie zwierzęta jak goryle. Wracając do Kartaginy przywiózł mnóstwo zwierząt, broni i niewolników z tamtejszych plemion, a sam pod bramy miasta zajechał na rydwanie ciągniętym przez lwy. Kartagińczycy go zabili, ponieważ uważali, że człowiek, którego słuchają zwierzęta, jest bardzo niebezpieczny. Pierwsze zapiski o Sierra Leone pochodzą z 1462, kiedy to portugalscy odkrywcy, między innymi Pedro de Cintra, przybili do brzegów kraju, który ochrzcili mianem "Gór Lwich" czyli Sierra Leone. Nazwa pochodzić miała od przypominającego ryk lwa odbijania się fal oceanu od górzystych brzegów Dwa główne plemiona: Mende i Temne, w tym okresie przywędrowały z innych terenów środkowej Afryki. Z tej krainy Europejczycy przez ponad trzy stulecia pozyskiwali niewolników. Kwitło tam także piractwo. Datą kończącą ten proceder był rok 1787. Właśnie wtedy brytyjskie Towarzystwo Antyniewolnicze wykupiło przybrzeżne tereny i założyło dzisiejszą stolicę - Freetown. Było to miasto dla byłych niewolników żyjących w Londynie. Pod koniec XVIII wieku rozpoczęła się brytyjska kolonizacja Sierra Leone, przede wszystkim przez The Sierra Leone Company Alexandra Falconbridge'a. W 1808 Sierra Leone stało się kolonią brytyjską, pozostając nią do wieku XX, kiedy rozpoczął się proces dekolonizacji. W 1896 Sierra Leone uczyniono protektoratem brytyjskim, który był oddzielony od Freetown i przyległych terenów (do 1951). Początek niepodległości tego afrykańskiego państwa to 27 kwietnia 1961. Pierwszym premierem został Sir Milton Margai. W 1971 proklamowano republikę. W latach 80. XX wieku na skutek korupcji, waśni plemiennych i biedy kraj pogrążył się w walkach wewnętrznych. Od 1985 Sierra Leone zaczęła rządzić monopartia Kongres Ogólnoludowy. W 1991 w republice rozgorzała wojna domowa. Przeciwko rządowi zbuntował się Zjednoczony Front Rewolucyjny (Revolutionary United Front - RUF) pod wodzą Fodaya Sankoha. Walka między dwoma bardzo zróżnicowanymi wewnętrznie obozami skupiała się wokół kontroli nad władzą i dochodami państwa, a przede wszystkim nad znacznymi złożami bogactw mineralnych: boksytu, tytanu, a zwłaszcza diamentów. W wojnie śmierć poniosło około 100 tys. osób. Należy dodać wielką ilość ofiar "pośrednich" – ludzi, którzy umarli z głodu i w wyniku chorób. Tragiczny bilans powiększa również bliżej nieokreślona liczba inwalidów oraz ok. 500 tys. uchodźców i 700 tys. ludzi przesiedlonych na terenie kraju. W maju 1997 miał miejsce zamach stanu - dotychczasowy prezydent Ahmad Tejan Kabbah został obalony, a na jego miejsce powołano majora J.P. Koromaha (wkrótce jednak Kabbah został przywrócony na stanowisko). Traktat pokojowy podpisany 7 lipca 1999 w Lomé (Togo) dawał nadzieję na załagodzenie wewnętrznego konfliktu o diamenty oraz na odbudowanie zrujnowanej gospodarki i infrastruktury. Od końca 1999 prawie 6000 ochotników starało się przywrócić ład i porządek w tym rejonie. W rok później sytuacja stała się na tyle niebezpieczna, że musiały interweniować wojska brytyjskie. W "Operacji Palliser" ewakuowano obywateli zagranicznych. Żołnierze doprowadzili do zawieszenia broni i długo oczekiwanego końca wojny domowej, która oficjalnie zakończyła się w 2002. Od czasu jej zakończenia sytuacja polityczna w Sierra Leone jest stabilna. Ugrupowania rebelianckie się rozbroiły, a ich przywódcy wzięli udział w wyborach i uczestniczą w życiu politycznym kraju. Byli rebelianci, którzy nie potrafili się znaleźć w nowej rzeczywistości bądź nie znaleźli pracy, odpowiadają za drobną przestępczość i napady rabunkowe, przed którymi często przestrzegają mieszkańcy kraju.