Głogówek - miasto położone w zachodniej części Górnego Śląska, w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Głogówek. Leży nad rzeką Osobłogą. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do dawnego województwa opolskiego.
Według danych z 30 czerwca 2008 miasto liczyło 5755 mieszkańców.
Zabytki
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są:
- kościół - kolegiata
par. pw. św. Bartłomieja, z 1380-XVIII w. Rzadko spotykana gotycka
architektura z barokowym wystrojem wnętrza z freskami Franciszka
Sebastiniego i sztukateriami Jana Schuberta. Kościół nazywany jest Perłą Opolskiej Ziemi
-
kaplica Oppersdorffów w kościele parafialnym z 1400 r. Wewnątrz alabastrowy nagrobek i sklepienie z kamiennymi wspornikami
- kościół cmentarny pw. Świętego Krzyża, wybudowany w stylu tzw. pruskiego muru - szachulcowy, z 1705 r., na cmentarzu
- zespół klasztorny franciszkanów, z XIV/XV w. – XIX w.: kościół pw.
św. Franciszka z XV w., pierwotnie gotycki, przebudowany w XVII w.;
klasztor
-
- domek loretański z figurą Matki Boskiej z 1630 r., znajdująca się wewnątrz kościoła franciszkanów
- kaplica „Boży Grób” - replika Grobu Pańskiego powstała w 1634 r.,
1714 r., 1822 r., z elementami neogotyckimi, ul. Świerczewskiego
- kaplica pw. Najśw. Panny Marii na „Glinianej Górce”, z 1779 r., na miejscu poprzedniej z 1638 r., 1781 r., 1950 r.
- cmentarz żydowski, zabytkowy z poł. XIX w. / XX w.
- zespół zamkowy, z XVI-XX w.: manierystyczny zamek Oppersdorffów
górny i dolny z lat 1561–1571, rozbudowany w XVII w., trójskrzydłowy, z
narożnymi wieżami, ozdobnymi portalami i kaplicą z polichromią
Franciszka Sebastiniego. Obecnie część zamku zajmuje Muzeum Regionalne; budynek bramny - brama zamkowa - folwarczna barokowa z 1700 r., ul. Generała Karola Świerczewskiego; park, obecnie miejski
- mury obronne, z XIV/XV w., 1600 r.
- baszta strażniczo-więzienna zbudowana w 1595 r.
- zespół szpitalny, ul. Piastowska, z 1773 r.: kaplica - kościół pw.
św. Mikołaja, szpital, na miejscu kompleksu szpitalnego z początku XIV
wieku, obecnie dom mieszkalny
- wieża wodna, z 1597 r.
- ratusz, późnorenesansowy z 1608 r., 1880 r., z wieżą na rynku
- dom, ul. Głubczycka 33 (d. 35)
- domy, ul. Kościelna 4, 12, z XVIII w., XIX w.
- domy, ul. Mickiewicza 1, 9 (d. 13), 11 (d. 15), 13 (d. 17), 15 (d. 19), z XVIII w., XIX w.
- d. zajazd, ul. Pasternak 2, z XVII-XVIII w., 1962 r.
- winiarnia, ul. Pasternak / ul. Powstańców, z XVI w.
- dom, ul. Piastowska 35, z poł. XIX w.
- domy, Rynek 1, 2, 3, 4, 5, 8 nie istnieje, 12 (d. 14), 13 (d. 15);
14 (d. 16), 16 (d. 18), 17 (d. 19), wypisany z księgi rejestru; 18 (d.
20), 19 (d. 21), 21 (d .30); 22 (d. 31), 24 (d. 33), 30 (d. 38), 31 (d.
39), wypisany z księgi rejestru; z XVII w., XVIII w., XIX w., XX w.
- dom Sebastiniego, Rynek 25 (d. 34), z poł. XVIII w., XIX w., wypisany z księgi rejestru
- domy, ul. Świerczewskiego 3, 4 wypisany z księgi rejestru, 5, 8, 10, 12, 14, 18, 20, 21, 26, 30, 32, 38, XVII, XVIII w./XIX w.
- dom, ul. Zamkowa 19, z XVIII w.-XX w.
inne zabytki:
- synagoga z 1864 r.
- cmentarz ewangelicki, zaniedbany
- cmentarz żołnierzy niemieckich poległych w czasie II wojny światowej z 1945 r.
|
Zamek Oppersdorffów z XVI-XX |
|
Kolegiata św. Bartłomieja (1380 r. - XVIII w.) |
Historia
Miasto najpierw znajdowało się w rękach Piastów śląskich, później niemieckiej dynastii cesarskiej Habsburgów, następnie rodu von Oppersdorffów. W 1655 r. w czasie potopu szwedzkiego znalazł tutaj schronienie król polski Jan Kazimierz wraz z rodziną. W 1806 r. gościem był Ludwig van Beethoven, który hrabiemu Franzowi von Oppersdorff zadedykował IV symfonię. W Głogówku urodził się m.i. Johann Sedlatzek
(*1789; +1866), znany w ówczesnej Europie flecista, światowej sławy
wirtuoz, oraz członek Instytutu Filharmonialnego w Wiedniu oraz żyjący w
XX w. kompozytor Gerhard Strecke.
- 1223 – wzmiankowany jako wieś
- 1264 – Władysław opolski ufundował klasztor franciszkanów i nadał prawo niemieckie oraz ściągnął kolonistów niemieckich.
- 1275 – nadano prawa miejskie.
- 1283–1313 – Bolko I opolski
obrał Głogówek za swą siedzibę. Wcześniej stał tu gród
wczesnopiastowski. Po śmierci Bolka z podziału opolskiego księstwa
miasto przypadło jego synowi, Bolesławowi.
- 1291 – Po złożeniu hołdu lennego poprzez księcia Bolka I królowi
czeskiemu i niemieckiemu księciu elektorowi Wacławowi II (*1271; +1305),
księstwo opolskie, a w tym i Głogówek, podlegają koronie czeskiej i
pośrednio Rzeszy rzymsko-niemieckiej.
- 1373 – prawa miejskie magdeburskie.
- 1379 – zbudowano kolegiatę.
- 1 poł. XV w. – książę głogówecki Bolko V gnębił mieszczan niemieckich, a popierał utrakwistów – reformatorów czeskich, którzy w czas wojen husyckich opanowali Głogówek.
- 1532 – zmarł Jan Dobry, ostatni z Piastów opolskich. Dzielnicę zajął Georg von Hohenzollern, margrabia Ansbach.
- 1643 – Szwedzi w trakcie oblężenia zniszczyli miasto.
- 1646–1666 – miasto księstwa opolsko-raciborskiego we władaniu królów polskich z dynastii Wazów.
- 1655 – Jan Kazimierz z królową Marią Ludwiką schronili się przed Szwedami w Głogówku.
- 1741 – w wyniku I Wojny śląskiej między Prusami a Austrią miasto wraz z większością historycznego Śląska weszło w granice Prus.
- 1765 – pożar strawił miasto.
- na początku XIX wieku w Głogówku nadal dominował język polski.
- 1806 – goszczący u Oppersdorffów Ludwig van Beethoven komponował tu IV i V symfonię.
|
Panorama, Głogówek - (Friedrich Gottlob Endler - 1808 r.) |
XIX w. – rozwinęło się sadownictwo i warzywnictwo oraz powstały cukrownia i roszarnia lnu.
- 1876 – doprowadzono kolej.
- 1921 – Plebiscyt decydujący o przynależności państwowej Górnego
Śląska. W Głogówku za przynależnością do Niemiec głosuje 96% mieszkańców
(5.093), 4% mieszkańców (226) głosuje za Polską. W głogóweckim obwodzie
wyborczym wygrywa opcja niemiecka z 88 procentami (za przynależnością
do Polski głosowało 12%).
- W latach II wojny światowej niemieccy mieszkańcy Głogówka korzystali
z niewolniczej pracy przymusowych robotników z Polski. Robotnicy byli
skrajnie wykorzystywani i prześladowani przez niemieckich gospodarzy, a w
razie nieposzłuszeństwa kierowani do obozów koncentracynych. Taki los
spotkał Jana Grabowskiego z Nowego Targu.
- 1945 – po utracie przez Niemcy Dolnego i Górnego Śląska, miasto znalazło się w granicach Polski
|
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz