Ostrołęka – miasto na prawach powiatu w województwie mazowieckim. Leży nad rzeką Narwią. Siedziba powiatu ostrołęckiego. W latach 1975-1998 stolica województwa ostrołęckiego. Ośrodek usług oraz przemysłu energetycznego, budowlanego, celulozowo-papierniczego i spożywczego. Ośrodek folkloru kurpiowskiego.
Była miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.
|
Ratusz – siedziba władz miejskich |
|
Pomnik Kurpianek w Parku Miejskim |
|
Plac kard. Wyszyńskiego |
|
Pomnik Józefa Bema |
Przez miasto przepływają trzy rzeki: Narew, Omulew i Czeczotka.
|
Omulew w okolicach Ostrołęki |
Zabytki
- grodzisko wczesnośredniowieczne, gródek obronny pochodzący prawdopodobnie z XII lub końca XI w.;
- historyczny układ urbanistyczny starego miasta z rynkiem i ulicami przyległymi, miasto lokowane w XIV w. na prawie chełmińskim
- kościół Farny pw. NMP i św. Mikołaja z XIV w., rozbudowany w latach 1641-1658;
- zespół klasztorny pobernardyński: kościół św. Antoniego z lat 1666-1696 z polichromią z XVIII w., klasztor z 1660; dziedziniec kalwaryjny z lat 1751-1752;
- zespół budynków pokoszarowych, druga połowa XIX w.;
- kościół pw. św. Wojciecha, wzniesiony w 1890 r., pierwotnie cerkiew prawosławna służąca stacjonującym wojskom rosyjskim;
- klasycystyczny ratusz, wzniesiony w 1824 r., zniszczony w 1915 r. odbudowany w 1924 r.;
- budynek dawnej poczty (obecnie Muzeum Kultury Kurpiowskiej), z I poł. XIX w. w tym budynku najprawdopodobniej kwaterował Napoleon.
|
Muzeum Kultury Kurpiowskiej |
|
Budynek Galerii Ostrołęka |
|
Stare Miasto – ul. Kilińskiego |
|
Budynek Ostrołęckiego Centrum Kultury |
|
Miejska Biblioteka Publiczna im. Wiktora Gomulickiego |
|
Plac J. Bema |
|
ul. Głowackiego |
|
Skwer przy ul. Kościuszki |
|
ul. Piłsudskiego |
|
Dom handlowy "Kupiec" |
|
ul. Kopernika |
|
ul. Bogusławskiego |
|
Siedziba banku Pekao S.A. |
|
Dom handlowy przy ul. Gorbatowa |
|
Rondo im. Zbawiciela Świata |
|
ul. Sikorskiego |
|
Most Madalińskiego |
Historia
Kalendarium
- X-XII wiek – w miejscowości Susk Nowy koło dzisiejszej Ostrołęki istniał duży piastowski gród i osada z targiem
- XI-XII wiek – gród i osada targowa na lewym brzegu Narwi na wysokości ujścia Omulwi. Wiódł tędy szlak handlowy z Mazowsza do Prus.
- 1373 12 maja – Umowna data początku pisanej historii miasta. Tego dnia Ostrołęka otrzymała od księcia Mazowieckiego Siemowita III
w Wyszogrodzie przywilej na wójtostwo w Ostrołęce. Dokument nadający
prawa miejskie nie zachował się. Zakłada się, że w chwili nadania
przywileju na wójtostwo (zabezpieczenie finansowe dla wójta Ostrołęki i
jego spadkobierców) miejscowość miała już prawa miejskie chełmińskie.
Nadanie wójtostwa jest najstarszym dokumentem o Ostrołęce, stąd
zwyczajowo jego datę tę uważa się w Ostrołęce za umowny moment nadania
jej praw miejskich.
- 1526 – Ostrołęka, jako części Księstwa Mazowieckiego, zostaje włączona do Korony.
- XVI w. – Ostrołęka stała się ośrodkiem starostwa niegrodowego należącego do królowej Bony.
Królowa otoczyła swe miasto opieką, dzięki czemu Ostrołęka zyskała
rangę ośrodka rzemieślniczego (sukiennictwo, rzemiosło drzewne) i
handlowego – spław produktów leśnych i zboża Narwią do Gdańska. Liczba
mieszkańców osiągnęła 2 000.
- 1563 – Ostrołęka została dotknięta zarazą oraz pożarem, które spustoszyły miasto.
- XVII wiek – ożywienie gospodarcze, głównie na skutek szybkiego rozwoju handlu.
- 1655-1660 – w okresie potopu szwedzkiego miasto zostało dotkliwie zniszczone. Liczyło zaledwie około 400 mieszkańców.
- 1708 – w okolicach Ostrołęki Kurpie stoczyli walki ze Szwedami (bitwa pod Kopańskim Mostem), broniąc im wejścia na tereny puszczańskie.
- 1769 3 sierpnia – po zawiązaniu się konfederacji barskiej, w Ostrołęce odbył się zjazd konfederatów ziemi łomżyńskiej.
- 1777 – miasto liczyło 1674 mieszkańców i było trzecim pod względem wielkości miastem Mazowsza (po Warszawie i Pułtusku).
- 1783 – w dokumentach Komisji Edukacji Narodowej odnotowano, że w tym roku istniała szkoła parafialna, utrzymywana przez księdza.
- 1789 – powstaje kolejna szkoła otwarta przez bernardynów. Uczęszczało do niej 150 uczniów.
- 1793 – w Ostrołęce stacjonował sztab 1 brygady wraz z 10 szwadronem
wielkopolskiej kawalerii narodowej dowodzonej przez brygadiera Antoniego Madalińskiego. Stąd, po zatwierdzeniu II rozbioru Polski,
kiedy to miano przeprowadzić redukcję wojsk polskich, Madaliński
wyruszył na czele zgromadzonych szwadronów w kierunku Krakowa, dając tym
hasło do wybuchu insurekcji kościuszkowskiej.
- 1795 – po III rozbiorze Polski miasto weszło w skład zaboru pruskiego, stając się jednym z ośrodków miejskich Prus Nowowschodnich.
- początek XIX w. – rozwój miasta: opracowano plan regulacyjny,
rozpoczęto budowę manufaktury włókienniczej i osady rękodzielniczej na
prawym brzegu Narwi pomiędzy ujściem Omulwi a drogą do Myszyńca.
- 1807 16 lutego – została stoczona bitwa między wojskami francuskimi a rosyjskimi. Francuzi odnieśli w niej zwycięstwo upamiętnione wyryciem nazwy Ostrołęki na Łuku Triumfalnym w Paryżu. Miasto stało się miastem powiatowym departamentu płockiego w Księstwie Warszawskim.
- 1808 – miasto wraz z przedmieściami liczyło 2036 mieszkańców.
- 1815 – Ostrołęka została włączona w skład Królestwa Kongresowego i stała się jednym z miast obwodowych.
- 1829 – miasto liczyło 2883 mieszkańców.
- 1831 26 maja – Ostrołęka była miejscem bitwy wojsk polskich pod dowództwem J. Skrzyneckiego z armią rosyjską dowodzoną przez I. Dybicza. Do ostatecznego rozbicia wojsk polskich nie dopuścił ppłk Józef Bem,
dzięki szarży czwartej baterii artylerii lekkokonnej, którą osobiście
dowodził. W wyniku bitwy nastąpiło całkowite zniszczenie prawobrzeżnej
osady oraz duże zniszczenie miasta lewobrzeżnego.
- II połowa XIX w. – w latach 80. zlokalizowano w mieście duży garnizon wojsk rosyjskich. Wybudowano forty, później w Wojciechowicach przy drodze łomżyńskiej, wybudowano koszary. Miasto liczyło wówczas 7965 mieszkańców, a wraz wojskiem 12 949.
- 1893 – Ostrołęka zyskała połączenie kolejowe przez Łapy i Małkinię z linią Warszawa-Petersburg.
- 1897 – miasto zyskało połączenie kolejowe z Tłuszczem.
- 1913 – liczba mieszkańców bez wojska osiągnęła 13 500. Dynamiczny
rozwój miasta zaowocował nowymi zakładami przemysłowymi. Działały m.in.
fabryki świec, mydła, kafli, guzików, 2 destylarnie, 3 browary, duża
cegielnia, tartak, młyny i inne. Powstał oddział Towarzystwa
Krajoznawczego oraz duże, murowane więzienie.
- 1915 – przez miasto przeszedł front I wojny światowej.
Nastąpiły znaczne zniszczenia wojenne. Wycofująca się armia rosyjska
spaliła miasto. Liczba mieszkańców spadła do 5 tys., z czego 80%
stanowiła ludność żydowska.
- 1918 – po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Ostrołęka weszła w skład województwa białostockiego, w którym pozostawała aż do 1939. Na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej miasto zostało włączone w skład województwa warszawskiego.
- 1920 7 sierpnia – miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną, by 23 sierpnia zostać wyzwolone.
- 1920-1939 – po I wojnie światowej nastąpiła odbudowa miasta oraz rozwój szkolnictwa podstawowego i średniego.
- 1937 – miasto liczyło 13 650 mieszkańców.
- 1939-1945 – okres okupacji hitlerowskiej, podczas którego w Ostrołęce utworzone były obozy pracy przymusowej. Miasto zostało poważnie zniszczone.
- 1945 – Ostrołęka została miastem powiatowym w województwie warszawskim.
- 1951 – rozpoczęto budowę elektrociepłowni.
- 1959 – powstała Ostrołęcka Fabryka Celulozy i Papieru (od 1971 Ostrołęckie Zakłady Celulozowo-Papiernicze).
- 1970-1990 – liczba mieszkańców wzrosła ponad 2-krotnie.
- 1972-1975 – w mieście powstały kolejne zakłady przemysłowe:
Elektrownia „B”, Zakłady Wapienno-Piaskowe, Zakłady Mięsne, Zakłady
Betonów Komórkowych i Proszkownia Mleka. Rozbudowano również obiekty
infrastruktury społecznej, powstał nowy szpital, dworzec autobusowy, dom
rzemiosła, międzyzakładowy dom kultury, dom sportowca, stadion.
- 1975 1 czerwca – Ostrołęka stała się miastem wojewódzkim. Nastąpił dynamiczny rozwój funkcji administracyjnych.
- 1979 – na początku kwietnia miasto zostało sparaliżowane na skutek ogromnej powodzi. Poziom rzeki Narew osiągnął wówczas 6 m. W związku z tymi wydarzeniami z wizytą do Ostrołęki przybył E. Gierek
- 1990 – restytucja samorządu terytorialnego.
- 1995 – powstał Most Madalińskiego, wzorowany na moście Barqueta w Sewilli.
- 1999 – powrót do statusu miasta na prawach powiatu oraz siedzibą
starostwa powiatowego. Miasto w tym czasie liczyło 54 tys. mieszkańców.
- 2002 – odbyły się pierwsze od 1945 roku powszechne wybory prezydenta miasta. Zwyciężył w nich Ryszard Załuska i sprawował swój urząd do roku 2006.
|
Kościół farny – najstarszy ostrołęcki budynek sakralny |
|
Sanktuarium św. Antoniego Padewskiego w Ostrołęce |
|
Kościół pw. Zbawiciela Świata w Ostrołęce |
|
Kościół św. Franciszka w Ostrołęce |
|
ul. Głowackiego |
|
ul. Kilińskiego |
|
ul. Farna |
|
Hala sportowo-widowiskowa im. A. Gołasia |
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz