Głogów

Głogów – miasto i gmina w zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, położone na Dolnym Śląsku, siedziba powiatu głogowskiego oraz gminy wiejskiej Głogów.        Umiejscowione nad rzeką Odrą. Głogów jest szóstym co do wielkości miastem w województwie. Miasto usytuowane jest na obszarze Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Osiedle Kopernik Osiedle Piastów Śląskich Stare Miasto Ul. Grodzka Rynek Starego Miasta   Średniowieczny system murów obronnych Ostrów Tumski w Głogowie. Zabytki Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są obiekty Budowle świeckie miasto – zespół urbanistyczno-krajobrazowy, z XIII w. Zamek Książąt Głogowskich (mieszczący Muzeum Archeologiczno-Historyczne z XIII w., lata 1652–1669, XVIII w., po 1964 r.   brama Szpitalna, z XIV w. fragmenty średniowiecznych murów miejskich, fortyfikacje nowożytne, mur.-ziem., ul. Wały Bolesława Chrobrego, 1657–1720 fortyfikacje: fort Gwiaździsty, ul. Rudnowska, z lat 1747–1749, lat 1870–1874 budynki forteczne, ul. Wały Bolesława Chrobrego: blokhauz nr 1, z 1880 r. blokhauz nr 2, z 1860 r. schron – szczelina przeciwlotnicza, ul. Bolesława Krzywoustego, z 1930 r. ratusz (obecnie siedziba samorządu miejskiego)z XV w., XIX w., z drugiej poł. XX w.   Teatr im. Andreasa Gryphiusa (ruiny) z lat 1799–1801   Sąd Rejonowy ul. Kutrzeby 2, z 1908 r.   Obiekty sakralne kolegiata pw. WNMP na Ostrowie Tumskim, gotycka z 1260 r., XIX w., drugiej poł. XX w. (w odbudowie)   kościół pw. św. Mikołaja, gotycki z XII w., XIV w., XVIII w. (ruiny)   kościół ewangelicki pw. „Łódź Chrystusowa”, XVIII-wieczny (lapidarium) kościół klasztorny jezuitów pw. Bożego Ciała, późnobarokowy wraz ze szczątkiem jezuickiego kolegium z l. 1696–1710, l. 1960–64   kościół św. Maksymiliana Marii Kolbego modernistyczny kościół św. Klemensa Dworzaka   dom parafialny z kaplicą, ul. Staromiejska 17, z l. 1909–10 kościół fil. św. Wawrzyńca, późnogotycki w Brzostowie z 1502 r., XVII w., 1804 r.   cmentarz przy kościele, w Brzostowie kościół rzym.kat. par. pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, poewangelicki, neogotycki, ul. Kościelna 1, na osiedlu Krzepów, z l. 1910–11   kaplica, obecnie kościół fil. pw. św. Heleny, na osiedlu Wróblin Głogowski, z 1810 r. dzwonnica, drewniana na osiedlu Wróblin Głogowski.  Inne obiekty  Zespół Szkół Zawodowych   XVII-wieczna fosa i dwa bastiony   XIX-wieczna wieża „Turm Reduit” (tzw. „Barbakan”)   XIX-wieczny fort „Luneta”   pomniki i rzeźby plenerowe: Wieża Bismarcka Pawilon Goethego Fontanna Reutera Polskich i Niemieckich Ofiar Wojny   Koalicji Antyhitlerowskiej   Pomnik Dzieci Głogowskich Jana z Głogowa figura św. Jana Nepomucena   Biblioteka Świętego Pielgrzyma pomnik „Ocalić od zapomnienia”, upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej i katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku place, parki: Park Leśny Park Zamkowy Park Paulinów Park Południowy Park Słowiański Park Sępolno Park Kopernika Informację turystyczną na terenie miasta prowadzą: Centrum Informacji Turystycznej mieszczące się w Galerii Dworcowej (przy dworcu autobusowym) oraz Wydział Promocji Miasta – Ratusz – Rynek 10.     Historia Przypuszcza się, że osada Lugidunum z mapy Ptolemeusza może być Głogowem – miejscowość ta zdaniem niektórych została odwzorowana w dziele „Geografia” Klaudiusza Ptolemeusza z lat 142–147 naszej ery. O tym, że miejscowość ta była Głogowem, informuje kompendium Lexicon Universale oraz wynika to z jej położenia względem innych zidentyfikowanych miejscowości Śląska. Inne źródła identyfikują jednak Lugidunum z Legnicą. Jest to jednak przypuszczenie, ponieważ mapa Ptolemeusza jest bardzo niedokładna. Głogów jest jednym z najstarszych miast Polski. Pierwsze wzmianki o Głogowie pochodzą z 845, z mapy Europy Geografa Bawarskiego. Gród założony został już w X w., przez słowiańskie plemię Dziadoszan i był położony na prawym brzegu Baryczy. Plemienny gród został zdobyty przez Mieszka I, który około 989 roku zbudował nowy większy gród w widłach Baryczy i Odry na terenie dzisiejszej kolegiaty na Ostrowie Tumskim. Gród miał kształt owalu o wymiarach 108 × 78 metrów. Wnętrze szczelnie zajmowały liczne budynki o konstrukcji zrębowej ustawione równoległe do ulicy, a w miejscu dzisiejszej kolegiaty istniał niewielki kamienny kościół. W latach 1010 i 1017 wojska niemieckie Henryka II znalazły się dwukrotnie pod grodem w Głogowie. Do oblężenia grodu jednak nie doszło, o czym wspomina Thietmar z Merseburga. Najsłynniejszą z walk o Głogów jest obrona miasta w 1109 r. przed wojskami króla niemieckiego Henryka V. W roku 1157 Głogów zdobyty został przez Fryderyka I Barbarossę, który spalił gród. W roku 1180, pod rządami Konrada Laskonogiego, syna Władysława Wygnańca, odbudowany Głogów stał się stolicą księstwa głogowskiego. W 1202 roku wzmiankowany był po raz pierwszy kasztelan, którym był Andrzej, kolejni to m.in. Przecław (1218–1223), Mojko (1239), Bozanta (1240), Jaksa (1242), Mirosław (1248). W mieście książę Konrad I zbudował pierwszy murowany zamek książęcy siedzibę kasztelanii. W spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym księcia Bolesława Rogatki z 1242 roku wymieniony jest Jaksa kasztelan głogowski we fragmencie Jaxa castellano in Glogouia. W roku 1253 książę kazał założyć w miejscu istniejących na lewym brzegu rzeki osad miejscowość z prawem miejskim magdeburskim. W XVI w. wymarła głogowska linia Piastów śląskich, której ostatnim przedstawicielem był Jan II Szalony. W latach 1491–1506 rządzili tu Jagiellonowie, Jan Olbracht i Zygmunt Stary, późniejsi królowie polscy. Później zaś miasto poddane zostało Habsburgom. W połowie XVII w., w czasie wojny trzydziestoletniej, Głogów zamieniony został w twierdzę. Był oblegany i zdobywany przez wojska pruskie, francuskie, rosyjskie, szwedzkie i austriackie. Od roku 1740 podlegał pruskim Hohenzollernom. W czasie wojen napoleońskich kwaterowały tu polskie oddziały Henryka Dąbrowskiego, szwadrony 4. płku strz. konnych Księstwa Warszawskiego, odwiedził go również trzykrotnie sam Napoleon. Umocnienia twierdzy zahamowały na wiele lat rozwój miasta. W XIX w. starano się o zniesienie umocnień, lecz dopiero w 1873 r. udało się przesunąć ich granice na wschód, a w 1902 zostały one zniesione, co umożliwiło normalny jego rozwój. W 1939 r. Głogów liczył 33000 mieszkańców.  W 1945 miasto zostało ponownie zamienione w twierdzę przez władze niemieckie. Głogów był przez 6 tygodni oblegany przez wojska radzieckie i został w 95 procentach zniszczony. W wyniku postanowień konferencji jałtańskiej miasto zostało przyłączone do Polski i w maju 1945 przybyli do Głogowa pierwsi powojenni osadnicy, którzy zastali jedynie ruiny i zgliszcza. Odbudowa miasta nie została dokończona do tej pory. Gwałtownemu przeobrażeniu i rozwojowi uległo dopiero po decyzji o budowie huty miedzi, zapoczątkowanej w 1967 r. Huta jest wciąż największym zakładem przemysłowym miasta. Od 1945 do 1950 Głogów należał do województwa wrocławskiego, zaś w 1950 włączony został do nowo powstałego województwa zielonogórskiego. Od 1975 do 1998 należał do województwa legnickiego. Do województwa dolnośląskiego należy od reformy administracyjnej w 1999.