Ludy Afryki

Baka - grupa etniczna, zamieszkująca Gabon i Kamerun, odłam Pigmejów. Trudno dokładnie określić ich liczebność, w różnych źródłach waha się ona pomiędzy 5 a 28 tys. osób. Tradycyjnie Baka są ludem koczowniczym, chociaż w pewnych okresach prowadzą osiadły tryb życia. Jest to spowodowane wieloma czynnikami, takimi jak masowe wylesianie, pozbawiające Pigmejów zasobów naturalnych. Ponadto współcześni Pigmeje, obserwując tryb życia mieszkańców wsi, sami starają się go naśladować. Baka zachowali unikatowy język, zwany także baka. Język ten nie posiada formy pisanej. Jest językiem tonalnym z systemem trzech tonów, mających funkcję dystynktywną. Do tradycyjnych zajęć Baka zalicza się przede wszystkim łowiectwo, które uprawiane jest nie tylko dla zdobycia pożywienia, ale posiada również znaczenie symboliczne i rytualne. Najlepsi łowcy są bardzo szanowani w społeczeństwie, szczególnie, gdy odznaczają się dużymi umiejętnościami w polowaniach na duże zwierzęta, takie jak słonie. W czasie polowań używa się zatrutych strzał, łuków, dzid i pułapek. W przeciwieństwie do innych plemion strefy równikowej Baka nie korzystają z sieci. Baka dobrze znają drzewa i rośliny, których korzenie, kłącza, liście i owoce służą im za pożywienie lub wykorzystywane są dla ich właściwości leczniczych. Baka potrafią też sporządzić truciznę przydatną do polowań przy użyciu strzał. Zbierają larwy motyli, termity, grzyby i jagody. Polują nawet na słonie, łowią ryby i wybierają miód z dziupli ukrytych w konarach drzew. Niczego jednak nie gromadzą i nie przechowują, ani nie trudnią się uprawą roli. Zapasy robią jedynie z upolowanego, uwędzonego mięsa, które zjadane jest w ciągu najbliższych dni po polowaniu. Baka wyznają animizm, czyli zespół wierzeń zakładający istnienie świata materialnego i duchowego oraz przypisujący istnienie duszy roślinom, zwierzętom, minerałom i żywiołom. Baka czczą ducha lasu, zwanego Jengi. Po każdym udanym polowaniu wykonują taniec dziękczynny znany jako Luma. Bamileke - nazwa określająca grupę ludów zamieszkującą Kamerun. W 2010 roku liczebność Bamileke wynosiła 2,4 mln. Ludy te posługują się językiem bamileke, w różnych dialektach z grupy bantuidalnych. Dialekty Bamileke to: Ghomala (837.000), Yemba (499.000), Medumba (358.000), Ngiemboon (323.000), Fefe (274.000), Ngombale (73.000), Ndanda (18.000), Kwa (1.500). Bamileke praktykują osiadłe rolnictwo. Uprawiają zboże (kukurydza), taro i orzeszki ziemne. Mężczyźni koszą pola, budują domy i angażują się w rzemiośle, podczas gdy kobiety wykonują większość uprawy roli. Posiadają niewiele zwierząt. Bari – afrykańska grupa etniczna, mieszkająca w Sudanie Południowym, a także w Ugandzie i w Demokratycznej Republice Konga. Mówią językiem bari, z podgrupy języków nilockich. Populacja wynosi 587 tysięcy osób, w tym 503 tysiące w Sudanie Południowym. Bedża - lud zamieszkujący północno-wschodnią Afrykę, należący do grupy ludów kuszyckich. Przedstawiciele tego plemienia zamieszkują południowo-wschodni Egipt, północno-wschodni Sudan oraz północny fragment Erytrei. Do porozumiewania się używają głównie języka bedża. Większość z nich wyznaje islam. Niewielki odsetek populacji stanowią chrześcijanie. Burowie – potomkowie głównie holenderskich, flamandzkich i fryzyjskich kalwinistów, niemieckich luteran i francuskich hugenotów, którzy osiedlali się w Afryce Południowej w XVII i XVIII wieku. W mniejszej ilości mają korzenie skandynawskie, polskie, portugalskie, włoskie, hiszpańskie, szkockie, angielskie, irlandzkie i walijskie. Obecnie potomków historycznych Burów i ich krewnych nazywa się powszechnie Afrykanerami. Nazwa ta pochodzi od języka afrikaans, który jest pierwszym językiem tej ludności. Buszmeni – zwani też San, lud negroidalny, wykazujący też pewne cechy rasy żółtej. Są uważani za jedną z najstarszych ras. Niewykluczone, że jej przedstawiciele w epoce neolitu zamieszkiwali również tereny Europy. Obecnie liczą około 82 tys. osób, zamieszkujący tereny Kalahari i regiony sąsiednie Namibii, Angoli, Zimbabwe i Botswany. Jeszcze w XVIII w. zamieszkiwali całą Południową Afrykę, ale wyparci zostali przez Burów i ludy Bantu. Żyją bardzo prymitywnie, np. w Namibii dzięki programom ochrony ich kultury nie dociera do nich współczesna cywilizacja. Posługują się charakterystycznymi językami z rodziny języków khoisan, opartymi na dźwiękach zwanych mlaskami. Buszmeni spędzają dużo czasu na rozmowach, żartach, muzyce i tańcach. Kobiety mają wysoki status w plemionach San, są szanowane. Mogą być przywódcami swoich rodzinnych grup. Podejmują ważne rodzinne i grupowe decyzje, mogą wchodzić w posiadanie dziur z wodą i obszarów zbierackich. Kobiety są głównie zaangażowane w zbieranie żywności, ale mogą też brać udział w polowaniu. Z powodu diety niskotłuszczowej, kobiety z reguły dostają późno pierwszej miesiączki i rodzą pierwsze dziecko dopiero w wieku 18, 19 lat. Przerwa pomiędzy kolejnymi urodzeniami trwa zazwyczaj około czterech lat, z powodu braku mleka w piersiach i wymogowi mobilności, który czyni karmienie i noszenie więcej niż jednego dziecka w tym samym czasie trudnym. Tradycyjnie, plemię San jest egalitarnym społeczeństwem. Mają dziedzicznych wodzów, ale ich władza jest ograniczona. Buszmeni podejmują decyzje na podstawie konsensusu, w którym to kobiety mają równe prawa głosu. Ekonomia w plemieniu San opiera się na kulturze darów. Zwyczajem jest raczej wzajemne obdarowywanie się niż kupowanie dóbr i usług. Ciekawostki Popularny również w Polsce film komediowy Bogowie muszą być szaleni został nakręcony częściowo w buszmeńskim języku juǀʼhoan.