Łączna liczba wyświetleń

poniedziałek, 30 marca 2015

30 marca 1853 r. zapłonęła pierwsza lampa naftowa

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/Hurricane_lamp_in_dark.jpg
30 marca 1853 roku w oknie wystawowym lwowskiej apteki Pod Złotą Gwiazdą zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez Ignacego Łukasiewicza.
 Ignacy Łukasiewicz
Ten płyn to przyszłe bogactwo kraju, to dobrobyt i pomyślność dla jego mieszkańców, to nowe źródło zarobków dla biednego ludu i nowa gałąź przemysłu, która obfite zrodzi owoce.

Ignacy Łukasiewicz, 1854 rok.

 

Lampę naftową skonstruował polski chemik, farmaceuta i przedsiębiorca Ignacego Łukasiewicza w 1853 roku we Lwowie. Była efektem prac nad destylacją ropy naftowej. Odkrycie to miało bezpośredni wpływ na rozwój przemysłu naftowego.

Wynalezienie lampy naftowej wiąże się z próbami, szczególnie intensywnymi w I połowie XIX wieku, otrzymania paliwa wydajniejszego i tańszego niż dotychczas stosowane różne gatunki olejów i ich mieszanin.
 http://emka-rzeszow.pl/allegro/lampy_naftowe/budowa-lampy.jpg
 W Polsce takie badania prowadził Ignacy Łukasiewicz. Stosując frakcjonowaną destylację uzyskał w temperaturze do 250°C preparat pozbawiony lekkich frakcji, oddzielił go w aparaturze od ciężkich węglowodorów, potem rafinował stężonym roztworem kwasu siarkowego i otrzymał na przełomie 1852-53 naftę. Wyeliminowanie najlżejszych frakcji uczyniło preparat bezpiecznym przez obniżenie temperatury samozapłonu. Nafta pozbawiona ciężkich składników nie kopciła.
Tablica pamiątkowa w Gorlicach
Lampa naftowa była bardziej wydajna od zwykłych świec, a tańsza w eksploatacji od olejów i oświetlenia gazowego. W marcu 1853 roku pierwsza lampa naftowa zabłysła we Lwowie, a dnia 31 lipca jako pierwszy na świecie oświetlony w ten sposób został lwowski szpital powszechny. Do powszechnego użytku weszła w latach 1860-1865.
Wynalazek lampy i otrzymanie nafty przyczyniły się bezpośrednio do powstania przemysłu naftowego, najpierw jako drobnych spółek, a potem wielkich kompanii. Lampę naftową Łukasiewicz skonstruował, by w praktyce ocenić efektywność nafty. Najpierw próbował wykorzystać istniejące modele lamp olejowych, ale przez brak dostosowania konstrukcji do paliwa, ich zbiorniki były rozsadzane.
 http://img.national-geographic.pl/uploads/pics/shutterstock_2019803.jpg
 Łukasiewicz skonstruował prototyp lampy razem z blacharzem Adamem Bratkowskim. Lampa ta była masywna i składała się z cylindrycznego blaszanego zbiornika na naftę, który służył jako zabezpieczenie przed ewentualnym wybuchem paliwa jakie miały miejsce w lampach olejowych. Na zbiornik założona była metalowa rura z okienkiem z miki i otworami zapewniającym przepływ powietrza. Zanurzony w zbiorniku knot otworem wyprowadzony był ponad zbiornik do metalowej rury. Wystający z rury knot zapewniał siłami kapilarnymi dopływ nafty i powstawanie oparów, które się paliły.
Wnętrze apteki Mikolascha we Lwowie, w której pracował Ignacy Łukasiewicz
 Pierwsze próby nie dawały w pełni zadowalających efektów. Siła światła wytwarzanego przez nową lampę nie przekraczała 10-15 świec. Kolejne, już ulepszone lampy po raz pierwszy zostały zastosowane do oświetlenia szpitala we Lwowie i 31 lipca 1853 roku przeprowadzono pierwszą operację nocną z ich wykorzystaniem. Później lampy powszechnie używane przejęły zewnętrzną budowę od lamp olejowych z I połowy XIX wieku. Nad ich udoskonalaniem pracowało wielu uczonych, m.in. Rudolf Ditmar, Schuster i Bär. W wielu krajach lampy naftowe stanowiły w II połowie XIX wieku najpopularniejszy i tani sposób oświetlenia wnętrz mieszkalnych. Zaczęła je wypierać żarówka elektryczna.

Pierwsza uliczna lampa naftowa w Gorlicach
Tablica pamiątkowa
http://img2.national-geographic.pl/uploads/photo/104/104270/lukasiewicz-i-jego-lampa-naftowa-ukraina-104270-large.jpg
Łukasiewicz i jego lampa naftowa

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz