Łyczkowiec

Łyczkowiec, karludowika, batożyca (Carludovica Ruiz & Pav.) – rodzaj wieloletnich, naziemnopączkowych roślin z rodziny okolnicowatych, obejmujący 4 gatunki, występujące w tropikalnej Ameryce, od południowo-wschodniego Meksyku do Peru i Boliwii oraz Wenezueli i północnej Brazylii. Jeden gatunek, łyczkowiec dłoniasty, naturalizowany na Karaibach, jest ważną rośliną włóknodajną, na której oparty jest ekwadorski przemysł produkcji kapeluszy Panama.. Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć króla Hiszpanii Karola IV Burbona i jego żony, królowej Marii Ludwiki Burbon-Parmeńskiej.W roku 1894 Erazm Majewski w Słowniku nazwisk zoologicznych i botanicznych polskich... podał dwie polskie nazwy tego rodzaju: "batożyca" i "łyczkowiec". Jako polską nazwę gatunku Carludovica palmata Majewski podał "bombanaksa" i "toquila". Józef Rostafiński w Słowniku polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin z 1900 wskazał 3 nazwy rodzaju: "karludowika", "batożyca" i "łyczkowiec". W Słowniku roślin użytkowych Zbigniewa Podbielkowskiego z 1989 roku podana jest polska nazwa gatunku Carludovica palmata – "łyczkowiec dłoniasty". Jako nazwy oboczne autor podał również "karludowika dłoniasta" i "batożyca dłoniasta".     Gatunki Carludovica drudei Mast.   Carludovica palmata Ruiz & Pav. – łyczkowiec dłoniasty   Carludovica rotundifolia H.Wendl. ex Hook.f. Carludovica sulcata Hammel Zastosowanie Rośliny spożywcze Nasady pąków liściowych i owoce łyczkowca dłoniastego są jadalne przez rdzenną ludność Ameryki. Rośliny ozdobne Carludovicia drudei i łyczkowiec dłoniasty bywają uprawiane jako rośliny ozdobne. Rośliny włókniste Łyczkowiec dłoniasty jest uprawiany przemysłowo w Ameryce Południowej jako źródło włókna. W Ekwadorze z liści tej rośliny wyplatane są kapelusze Panama. Do produkcji jednego kapelusza używa się 6 młodych liści. Ekwador rocznie eksportuje około 4 milionów sztuk tych nakryć głowy. Starsze liście używane są do produkcji mat i koszy. Liście innych gatunków służą do produkcji strzech i mioteł. Ogonki liściowe łyczkowca dłoniastego używane są do budowy pułapek na drobne ssaki i ryby.