Władysław Gargul (ur. 18 marca 1883 w Bochni, zm. 24 sierpnia 1946) – polski fotograf,
wynalazca, działacz na rzecz zachowania artystycznego charakteru zawodu
fotografa, Członek Honorowy Cechu Fotografików w Krakowie.
Władysław Gargul był synem Józefa, przybyłego do Bochni ze Śląska Cieszyńskiego
właściciela zakładu masarskiego oraz Antoniny z Krzemieńskich. W 1897
roku, w wieku 14 lat, rozpoczął praktykę w zakładzie fotograficznym Juliusza Miena (ucznia Walerego Rzewuskiego)
w Krakowie, gdzie uzyskał uprawnienia zawodowe. Około 1903 roku podjął
się prowadzenia w Bochni filii zakładu fotograficznego Józefa
Zacharskiego z Nowego Sącza. Wkrótce stał się jej wspólnikiem, a
następnie otworzył własny zakład i atelier w kamienicy przy Rynku, pod ówczesnym numerem 350. Około 1906 roku otworzył filię w Zakopanem (jest wymieniany jako jeden z pierwszych fotografów Tatr), około 1912 roku w Brzesku, miał też (prawdopodobnie od 1914 roku) filię w Wieliczce. Był pionierem produkcji fotograficznych kart pocztowych,
otwierając w Bochni Pierwszy Krajowy Zakład do Produkcji Kart
Pocztowych Bromosrebrnych. Za wynalazki w tej dziedzinie, między innymi
przyrząd do szybkiego wykonywania reprodukcji kart pocztowych, otrzymał
na Słowiańskiej Wystawie Fotograficznej w Wieliczce w 1903 roku drugi
złoty i drugi srebrny medal.
Przed wybuchem I wojny światowej działał również w Wiedniu, prowadząc zarówno tam, jak i w Galicji akcję na rzecz uznania artystycznego charakteru
zawodu fotografa. 20 lipca 1910 roku uzyskał zatwierdzenie przez władze
swojego projektu uregulowania statusu zawodu. Około 1912 roku otrzymał
honorowy tytuł „c. k. nadwornego fotografa”. W 1914 roku został powołany do armii austriackiej,
a prowadzenie zakładu przejęła jego żona, Janina z domu Kądziel, którą
poznał jako swoją uczennicę w atelier.
 |
| Szyb Paderewski |
W 1918 roku przeniósł się do
Wieliczki, pozostawiając żonę jako zarządcę zakładu w Bochni. Na nowym
miejscu zajął się przede wszystkim obsługą wycieczek, odwiedzających kopalnię soli,
na co uzyskał odpowiednią koncesję Zarządu Salin. Dla usprawnienia
pracy korzystał z własnego wynalazku: przyrządu do automatycznego
wykonywania masowych kopii odbitek,
do ponad 1000 sztuk w ciągu godziny. Pierwsze znane odbitki, wykonane
przy jego użyciu, pochodzą z 1919 roku. Władysław Gargul opatentował
swój wynalazek i w 1925 roku zaprezentował w Stanach Zjednoczonych,
gdzie wzbudził zainteresowanie firmy Eastman Kodak, która odkupiła patent. Innymi jego wynalazkami były: elektryczny aparat do suszenia klisz, elektryczna płuczkarka do odbitek czy elektryczny bęben do suszenia odbitek.
W 1926 roku ponownie wystąpił w obronie zawodu fotografa, gdy
Ministerstwo Przemysłu i Handlu planowało jego likwidację jako
rzemiosła. W latach 1933–1940 pełnił funkcję prezesa Cechu Fotografików w
Krakowie. Nie zaprzestał działalności zawodowej w okresie okupacji.
Tam obchodził w 1946 roku jubileusz 50-lecia pracy zawodowej, połączony
z nadaniem mu tytułu Członka Honorowego Cechu Fotografików w Krakowie
(26 czerwca 1946 roku). Zmarł wkrótce, 24 sierpnia tego roku i został
pochowany na cmentarzu w Wieliczce. Prowadzenie zakładu przejęła jego
druga żona, Zofia. Fotografie Władysława Gargula znajdują się między
innymi w Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie, Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce, Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni.
 |
| Władysław Gargul.
Wyd. Zakład fotografii artystycznej, Władysław Gargul, Bochnia.
Datowanie: ok. 1912.
|
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz