Szalone mrówki Rasberry'ego

Choć mrówki ogniste (Solenopsis invicta) są postrachem ludzi i zwierząt, napotkały godnych sobie przeciwników - niepozorne mrówki szalone (Nylanderia fulva), neutralizują jad rywalek własnym kwasem – informuje „Science”. Oba gatunki mrówek pochodzą z Ameryki Południowej i zostały zawleczone do południowych stanów USA. Najpierw – w latach 30. XX wieku - pojawiła się tam mrówka ognista. Jest bardzo agresywna, żądli jak osa, a jej jad jest tak silny, że zabija małe zwierzęta, może też powodować śmierć osób uczulonych. Zawarte w jadzie alkaloidy i enzymy – w tym neurotoksyny - zaburzają działanie układu nerwowego.   Nic dziwnego, że żaden z miejscowych gatunków mrówek nie był w stanie stawić czoła najeźdźcom. Pozbawione naturalnych wrogów mrówki ogniste mnożą się bez przeszkód, zjadając miejscowe owady, pisklęta ptaków i jaja gadów. Niszczą plony, powodują awarie urządzeń elektrycznych, a nawet zapadanie się dróg pod ciężarem samochodów, ponieważ kopią dziury pod powierzchnią asfaltu. Jednak w ciągu ostatnich 10 lat liczebność mrówki ognistej zaczęła maleć z powodu nowego przybysza, ze względu na dziwny sposób poruszania zwanego szaloną mrówką. Szalone mrówki nie tylko walczą o pokarm z ognistymi, ale nawet wprowadzają się do ich gniazd. Jak wykazały obserwacje Edwarda LeBruna z University of Texas w Austin, mrówki ogniste często ciskają w przeciwnika kroplą jadu. Gdy trafiona zostanie szalona mrówka, wycofuje się, wydziela kwas mrówkowy ze specjalnych gruczołów i „myje się” nim jak kot śliną, używając żuwaczek i podudzi. Jak się okazało, kwas mrówkowy neutralizuje jad mrówek ognistych, prawdopodobnie blokując działanie enzymów. Po zaklejeniu gruczołów lakierem do paznokci mrówki przestawały być odporne na jad. Z kolei pokrycie kwasem mrówek z gatunków padających ofiarą mrówek ognistych zwykle pozwalało im przeżyć. Niestety, jeśli szalone mrówki wyprą mrówki ogniste, niekoniecznie będzie to dla USA zmiana na lepsze. Szalone mrówki są wprawdzie łagodniejsze, ale w odróżnieniu od pozostających zwykle na zewnątrz domów mrówek ognistych wciskają się wszędzie, zwłaszcza do wnętrza urządzeń elektrycznych.  (PAP)