Katedra w Chartres (fr. Cathédrale Notre-Dame de Chartres) – gotycka katedra pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, w Chartres, we Francji.
Historia
- III wiek – według legendy do Chartres przybywają pierwsi chrześcijanie i odnajdują w grocie celtycką
rzeźbę brzemiennej kobiety, którą uznają za wyobrażenie brzemiennej
Marii Panny. Uznają to za cud i budują pierwszy drewniany kościół;
- XI wiek - przy katedrze działa szkoła z Chartres, zrzeszająca grono czołowych filozofów epoki,
- do końca XII wieku powstają kolejne 4 drewniane kościoły;
- 1194 – pożar trawi drewniany kościół. Podczas pożaru ocalała święta relikwia – sancta camisia,
czyli suknia, którą ponoć miała na sobie Maria Panna podczas narodzin
Chrystusa. Wydarzenie to zostało uznane za cud i dlatego cystersi decydują się na budowę kamiennej świątyni – nie są znane nazwiska budowniczych katedry. Odbudowa trwała w latach 1194–1220;
- 1260 – konsekracja katedry.
Architektura
Obecna gotycka katedra powstała na ruinach katedry romańskiej.
Jej fundamenty stanowią grube mury, wpuszczone w ziemię na głębokość 8
metrów, dzięki czemu cała budowla jest bardzo stabilna i ma absolutnie
równą podstawę.. Na konstrukcję ścian katedry składają się wykute w skale filary. Wzmocniono je solidnymi przyporami, składającymi się z filarów i łęków oporowych. Dzięki temu możliwe jest uniesienie ciężaru rozległego sklepienia..
Drewnianą konstrukcję dachu składano na ziemi, a następnie, za pomocą wielokrążków, wciągano ją aż na górną krawędź murów. Ustawiano też rusztowania, zaś kamienie potrzebne do budowy dachu, wciągano za pomocą wciągarki.. Po zachodniej stronie katedry znajdują się dwie wieże: wyższa (115,18 m) i bardziej wyszukana pochodzi z roku 1513, zaś niższa (105,66 m) i mniej wyszukana zbudowana w latach 1145-1165.
Wewnątrz i na zewnątrz budowli znajduje się ponad 10 000 rzeźb z kamienia i szkła.
W katedrze znajduje się 160 kolorowych witraży, zajmują one łączną powierzchnię ponad 2600 m², wśród nich znaleźć można sławną Błękitną Różę lub Najświętszą Marię Pannę Pięknego Szkła. Kolorowe kawałki szkła łączono ze sobą ołowianymi spojeniami i żelaznymi prętami.
Wnętrze katedry podzielone jest na trzy nawy. Całkowita długość to 130 metrów, wysokość 37 metrów i szerokość 16,4 metrów.
W środku znajduje się również największy w Europie labirynt
– położony w sercu katedry. Poza funkcją dekoratywną umożliwiał on
człowiekowi średniowiecza odbycie na kolanach wędrówki, rozumianej jako
pielgrzymka do Ziemi Świętej, odprawianej najczęściej w akcie pokuty za
grzechy.
Białą płytkę z charakterystycznym metalowym guzikiem,
umieszczoną w prawej (południowej) nawie bocznej, w dzień przesilenia
letniego, 21 czerwca, pomiędzy godziną 12:45 i 12:55 oświetlają
promienie słońca.
Katedra w Chartres była jako pierwsza we Francji poświęcona
Najświętszej Dziewicy. W średniowieczu co roku odbywały się tu cztery
wielkie odpusty, na które ściągały tłumy pielgrzymów.
W 1979 roku katedra została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
|
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz