Edmund Fetting

Edmund Andrzej Fetting (ur. 10 listopada 1927 w Warszawie, zm. 30 stycznia 2001 w Warszawie) – polski aktor i piosenkarz. Życiorys W latach 1947-48 współzałożyciel i kierownik zespołu jazzowego "Marabut". W 1949 przerwał studia w warszawskiej PWST i rozpoczął występy w teatrze. Egzamin zdał eksternistycznie w 1951 r. Był aktorem Teatru Ziemi Opolskiej w Opolu (1949-1952), Teatru im. W. Bogusławskiego w Kaliszu (1952-1953), Teatru im. S. Jaracza w Łodzi (1953-1956) i Teatru Nowego w Łodzi (1956-1957). Przełomem w karierze okazał się angaż do Teatru Wybrzeże w Gdańsku (1957-1960), gdzie pracował z wybitnymi reżyserami, m.in. z Zygmuntem Hübnerem i Andrzejem Wajdą. Zagrał m.in. Raskolnikowa w Zbrodni i karze według Fiodora Dostojewskiego, Polo Pope'a w Kapeluszu pełnym deszczu Michaela Vincente Gazzo i szekspirowskiego Hamleta. Z Gdańska Fetting trafił do Teatru Dramatycznego w Warszawie (1960-1966), który był wówczas jedną z wiodących scen stolicy. Tutaj stworzył znakomite kreacje w sztukach współczesnych (Sławomira Mrożka, Friedricha Dürrenmatta, Arthura Millera). Z Warszawą Fetting związał się do końca życia, występując kolejno w Teatrze Ateneum (1966-1974), Teatrze Powszechnym (1974-1982), Teatrze Na Woli (1982-1986) i Teatrze Nowym (1987-1988). Gościnnie pojawiał się także na scenach Teatru Współczesnego, Teatru Rozmaitości i Teatru "Komedia". Z tego okresu pochodzą role Petersa w Niemcach Leona Kruczkowskiego, Hrabiego Henryka w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, Fryderyka Chopina w Lecie w Nohant Jarosława Iwaszkiewicza, Pastora Mandersa w Upiorach oraz Doktora Ranka w Domu lalki Henrika Ibsena, a także Porfirego w Zbrodni i karze według Fiodora Dostojewskiego. Edmund Fetting grywał też w spektaklach Teatru Telewizji. Stworzył świetne kreacje m.in. w Wilkach w nocy Tadeusza Rittnera (Morwicz), Skowronku Jeana Anouilha (inkwizytor), Sławie i chwale według Jarosława Iwaszkiewicza (Edgar Szyller), Weselu Figara Pierre'a Beaumarchais (hrabia Almaviva), Play Strindberg Friedricha Dürrenmatta (Kurt). Występował też w niezwykle popularnym w latach 60. i 70. telewizyjnym Teatrze Sensacji ("Kobra"). Zagrał w kilkudziesięciu filmach. Wśród najważniejszych kreacji filmowych są m.in. role Józefa Hallera w Śmierci prezydenta Jerzego Kawalerowicza, porucznika Kaplińskiego w Zbrodniarzu i pannie Janusza Nasfetera czy rola tytułowa w filmie Lokis. Rękopis profesora Wittembacha Janusza Majewskiego. Z seriali telewizyjnych warto wymienić role w Wielkiej miłości Balzaka, Czarnych chmurach, Królowej Bonie i Nad Niemnem. W latach 80. aktor ograniczył pracę w filmie z powodu choroby serca. Był wykonawcą popularnych piosenek filmowych. Wykonywał piosenkę Ballada o pancernych oraz utwór "Przed nami Odra" (piosenka 7 kompanii) pochodzące z serialu Czterej pancerni i pies. Słowa utworu napisała Agnieszka Osiecka, muzykę skomponował Adam Walaciński. Piosenka Nim wstanie dzień z filmu Prawo i pięść powstała specjalnie dla Edmunda Fettinga: tekst napisała Agnieszka Osiecka, muzykę – Krzysztof Komeda. W latach 60. aktor prowadził w radiu audycję "Radiowe Studio Piosenki". Chętnie wykonywał ballady Bułata Okudżawy, piosenki Charles'a Aznavoura i utwory Kurta Weilla. Artysta posiadał ciepły, nastrojowy głos. Widzów i słuchaczy ujmował nie tylko talentem, ale też spokojem, opanowaniem i kulturą osobistą. Edmund Fetting został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (Powązki Stare, kwatera 74-I-28).   Odznaczenia Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1980) Złoty Krzyż Zasługi (1974) Filmografia Zaduszki – Michał (1961) Daleka jest droga – oficer (1963) Zbrodniarz i panna – porucznik milicji Kapliński (1963) Życie raz jeszcze – redaktor Rydz (1963) Głos ma prokurator – prokurator Andrzej Tabor (1965) Katastrofa – Rowicki (1965) Lenin w Polsce – Jakub Hanecki (1965) Popioły – urzędnik austriacki w majątku Olbromskich (1965) Piękny był pogrzeb, ludzie płakali – Edward Wojtasik (1967) Bariery dźwięku – reporter (1968) Stawka większa niż życie, odc. 4 serialu TV: Cafe Rose – Christopulis (1968) Ostatni świadek – Klaus Goltz (1969) Znicz olimpijski – szef Gestapo w Zakopanem (1969) Doktor Ewa, odc. 3 serialu TV: Prawo do życia, odc. 7: Stawka o życie – dyrektor szpitala Mikulski (1970) Lokis. Rękopis profesora Wittembacha – pastor profesor Wittembach (1970) Pogoń za Adamem – krytyk filmowy Buvin (1970) Brylanty pani Zuzy – szef gangu Krzysztof (1971) Jak daleko stąd, jak blisko – Szymon (1971) Podróż za jeden uśmiech, odc. 7 serialu TV: Pożegnanie z Dudusiem – profesor Omielski (1971, także w wersji filmu długometrażowego, 1972) Diabelskie eliksiry (oryg. Die Elixiere des Teufels, produkcja czechosłowacko-NRD) – sędzia (1972) Czarne chmury, serial TV – margrabia Karol von Ansbach (1973) Śledztwo – inspektor Sheppard (1973) W pustyni i w puszczy, odc. 1 serialu TV: Porwanie, odc. 4: Smain – ojciec Nel, George Rawlison (1973, także w wersji filmu długometrażowego) Wielka miłość Balzaka, odc. 3 serialu TV: Contessa, odc. 4: Komedia ludzka – książę Alfred Schenburn (1973) Zazdrość i medycyna – doktor Willi von Fuchs (1973) Gniazdo – Krystian, syn Bolesława Okrutnego (1974) Ile jest życia, odc. 5 serialu TV: Kiepskie szczęście – oficer UB (1974) Najważniejszy dzień życia, część 1 cyklu zatytułowana Uszczelka – dyrektor naczelny (1974) Zaczarowane podwórko – Jean Pierre Blanchard (1974) 07 zgłoś się, odc. 1 serialu TV: Major opóźnia akcję – inżynier (1976) Daleko od szosy, odc. 6 serialu TV: Egzamin – dyrektor w ministerstwie (1976) Wergili – ksiądz (1976) Pasja – audytor Zajączkowski (1977) Sprawa Gorgonowej – inspektor Piątkiewicz (1977) Śmierć prezydenta – Józef Haller (1977) Tańczący jastrząb – przedstawiciel ministerstwa (1977) Samosierra. 1808 – Wojciech Kossak (1978) Test pilota Pirxa – oskarżyciel przed trybunałem (1978) Życie na gorąco, odc. 1 serialu TV: Budapeszt – Otto Ildmann (1978) Ojciec królowej – hrabia Zierowski, ambasador austriacki (1979) Droga daleka przed nami – ojciec (1979) Dzień Wisły – profesor (1980) Głosy – doktor Meller (1980) Królowa Bona, serial TV – książę Prus Albrecht Hohenzollern (1980) Polonia Restituta – premier brytyjski Dawid Lloyd George (1980) Dzień czwarty – doktor (1984) Lato leśnych ludzi, odc. 5 serialu TV: Legenda – cichociemny (1984) Nad Niemnem – Darzecki, szwagier Benedykta Korczyńskiego (1986, także w serialu TV) Akwen Eldorado – szef gangu kłusowników (1988) Mistrz i Małgorzata, odc. 2 serialu TV: Mistrz – profesor Aleksander Nikołajewicz Strawiński (1988) Gdańsk 39 – radca Tadeusz Perkowski (1989) Polski dubbing Jeszcze bardziej zgryźliwi tetrycy – Max Goldman (1995) Królowa Elżbieta (oryg. Elizabeth R) jako Cranmer (1971) Ciekawostki Edmund Fetting zrezygnował ze studiów na PWST, po tym jak uznano, że nie ma predyspozycji do zawodu aktora. Zdaniem pedagogów był za smutny. Muzyka była młodzieńczą pasją aktora. Zapamiętano, że potrafił godzinami przesiadywać przy pianinie, grając i śpiewając. wawjol74