Mięta Zielona Mentha spicata INNE NAZWY Mięta Kłosowa Mięta zielona jest ziołem należącym do rodziny jasnotowatych. Jest to roślina wieloletnia. Zioło to pochodzi z obszarów Europy oraz południowo-zachodniej Azji, chociaż jego naturalny, właściwy zasięg jest trudny do określenia z powodu wczesnej, zakrojonej na szeroką skalę uprawy. Mięta zielona rośnie na glebach wilgotnych. Jest rośliną inwazyjną na przykład w rejonach Wielkich Jezior (Ameryka Północna), gdzie po raz pierwszy zauważono ją w 1843 roku. Mięta zielona osiąga wysokość od 30 cm do 100 cm. Jej liście oraz łodyga są porośnięte drobnymi włoskami. Korzeń mięty zielonej jest szeroko rozrośniety oraz mięsisty. Liście mięty zielonej są długości od 5 cm do 9 cm, spiczaste ku końcom oraz szerokości 1.5 cm do 3 cm. Kwiaty mięty zielonej są koloru białego lub różowego, szerokie oraz osiągające długość 2.5 mm do 3 mm. Pojawiają się one w połowie lata. Mięta zielona posiada charakterystyczny miętowy aromat, z niewielkim dodatkiem zapachu kminku, który przez to różni ją nieco od mięty pieprzowej. Mięta zielona jest znaną nam wszystkim rośliną leczniczą. Jak wspomniano wyżej mięta zielona, podobnie jak inne gatunki mięty, rozrasta się rozłogami przez co staje się rośliną silnie inwazyjną. Mięta zielona rośnie naturalnie w umiarkowanych strefach kuli ziemskiej, zwłaszcza tam, gdzie jest cień oraz wilgotna gleba. Pochodne rośliny wywodzące się z głównego gatunku mięty zielonej osiągają wysokość do 1m, mają przeważnie jasno zielone liście oraz drobne kwiaty koloru białego lub lawendowego, które również pojawiają się w miesiącach letnich. Mentha spicata rośnie bujnie z rozgałęzień oraz potrafi narobić wiele szkód ogrodnikom. W celu kontrolowania bujnego wzrostu rośliny, ogrodnicy stosują następującą metodę: obciąć spód głębokiej doniczki, a następnie umieścić go w przygotowanym dołku w ziemi i posadzić miętę zieloną, zostawiając co najmniej 7.5 cm doniczki powyżej warstwy gleby. Metoda ta uchroni przed rozrastaniem się korzeni poniżej spodu doniczki, jak również zapobiegnie rozprzestrzenianiu się pędów na powierzchni gleby. Mięta zielona posiada bardziej owocowy oraz ostry smak niż inne rodzaje mięt, np. mięta pieprzowa. Wyciągi z mięty zielonej są głównie używane jako przyprawy do deserów, napojów, gum do żucia, stosuje się je do wyrobu pasty do zębów oraz wszelkiego rodzaju płukanek jamy ustnej, jak również jako środka leczniczego stosowanego głównie w przypadkach problemów z układem trawiennym. Mięta zielona jest popularnym ziołem, które możemy dodać do lemoniady (napój z dodatkiem soku cytrynowego) w upalne dni letnie. Liście mięty zielonej są tradycyjnie wykorzystywane do sporządzania galaretek miętowych, z którymi podaje się dania z pieczonej baraniny. Należy zwrócić uwagę, że wszystkie gatunki mięty były i są używane w leczeniu problemów żołądkowych. Łagodzą one bóle żołądka, jak rownież pomagają w złagodzeniu nudności. Suszone liście mięty zielonej mogą być używane do sporządzania ziołowych herbatek jako domowy sposób na bóle żołądka oraz wzdęcia czy wiatry. Olejek aromatyczny z zioła jest stosowany w aromaterapii. Jego odświeżający, ostry zapach wdychany szczególnie podczas kąpieli parowej działa korzystnie na nasz system nerwowy, pobudzając naszą mentalną czujność. Wdychanie olejku z mięty zielonej również pomaga w otwieraniu zatkanych przegród nosowych oraz zatokowych. Herbatka ziołowa sporządzona z mięty zielonej z dodatkiem niewielkiej ilości miodu łagodzi również bóle gardła. Dzięki swoim właściwościom chłodzącym, kropla olejku z mięty zielonej umieszczona na czystą ściereczkę lub gazę i przyłożona do ciała potrafi tymczasowo złagodzić odczuwalne w organiźmie gorąco, jak również ból spowodowany poparzeniem słonecznym. Olejek aromatyczny otrzymany w procesie destylacji z liści zioła jest uważany za ‚gorący‘ olej – olej, który może spowodować piekące sensacje jeśli będzie stosowany w dużych ilościach bezpośrednio na skórę. Konsumowanie w bardzo małych ilościach olejku z mięty zielonej powinno być przeprowadzone za zgodą np. homeopaty i bardzo ostrożnie. Duże dawki olejku ziołowego mogą być toksyczne dla nerek. Jakkolwiek suszone lub świeże liście mięty zielonej stosowane w napojach, jedzeniu lub w innych produktach są bezpieczne i pożyteczne do używania bez ograniczeń. Mięta zielona jest hodowana głównie ze względu na swój aromatyczny oraz posiadający właściwości wiatropędne olejek. Ogrodnicy często sadzą te rośliny w doniczkach, gdyż, jak pisano wcześniej, mięta zielona jest roślina inwazyjną. Mięta zielona będzie rosła w cieniu, lub półcieniu, jak również w pełnym słońcu. Mięta zielona najlepiej będzie rosła w gliniastej glebie bogatej w organiczne substancje. Liście mięty zielonej mogą być używane świeże, suszone, w całości, krojone, mrożone, konserwowane w soli, cukrze, syropie cukrowym, alkoholu lub w oleju. Liście mięty zielonej tracą swój aromatyczny zapach po tym, jak zioło zaczyna kwitnąć. Zioło na suszenie należy zrywać tuż przed pojawieniem się kwiatów. Łodygi wieszać do góry nogami i suszyć w przewiewnych miejscach. Jedni twierdzą, że zioło należy suszyć w zaciemnionych pomieszczeniach, drudzy natomiast sądzą, że najlepsze wyniki daje suszenie zioła w pełnym świetle słonecznym. Mięta zielona jest składnikiem w produkcji kilku mieszanych napojów, takich, jak mojito czy miętowy napój alkoholowy. Słodzona herbata miętowa czy "iced tea" z dodatkiem mięty zielonej, to tradycyjne, letnie napoje mieszkańców południowej części Stanów Zjednoczonych. Mięta zielona jest również dodawana do produkcji szamponów, mydeł, past do zębów. W ziołolecznictwie, miętę zieloną stosuje się jako zaparzoną herbatkę ziołową w leczeniu np. bólów żołądka. SUROWCE LECZNICZE Liście, łodygi, olejek aromatyczny (eteryczny). ZASTOSOWANIE Ostatnie badania naukowe pokazały, że herbata z mięty zielonej może być stosowana jako środek leczniczy w przypadku nadmiernego owłosienia u kobiet (np. owłosienia na twarzy, brzuchu czy piersiach). Jej przeciw maskulinizujące właściwości redukują poziom wolnego testosteronu we krwi, podczas, gdy pozostawiają całkowity poziom testosteronu oraz dehydroepiandrosteronu (DHEA) nie naruszony. Dla wyjaśnienia DHEA jest naturalnym hormonem sterydowym, który jest produkowany z cholesterolu przez warstwę siateczkową kory nadnerczy. Badania naukowe prowadzone w różnych laboratioriach na świecie dowiodły, że olejek z mięty zielonej posiada pewne właściwości przeciwgrzybiczne, chociaż mniejsze niż olejek z oregano. Mięta zielona została również scharakteryzowana jako zioło posiadające wspaniałe właściwości przeciwutleniające. Jej przeciwutleniające właściwości zostały porównane do syntetycznego przeciwutleniacza BHT. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym, jak również zważywszy fakt, że mięta zielona jest często stosowana do przyprawiania mięsa baraniego w hinduskiej kuchni, zioło to zostało zbadane pod kątem środka konserwującego w procesie przetwarzania mięsa baraniego stosując metodę naświetlania (radiacja), i zostało stwierdzone, że mięta zielona jest skutecznym elementem w opóźnianiu utleniania tłuszczy, jak również skutecznym elementem w redukowaniu tworzenia się szkodliwych kwasów tiobarbiturowych. Mięta zielona to powszechnie stosowany domowy środek leczniczy. Herbatka przyrządzona z liści mięty zielonej tradycyjnie jest stosowana w leczeniu gorączki, bólów głowy, chorób układu pokarmowego, jak również mniejszych innych dolegliwości zdrowotnych. Mięta zielona posiada następujące właściwości lecznicze: przeciwdrgawkowe, moczopędne, pobudzające, wiatropędne, przeciwwymiotne, żołądkowe. Łodygi mięty zielonej są macerowane i używane jako okłady na siniaki. Olejek aromatyczny znajdujący się w liściach zioła posiada właściwości antyseptyczne, aczkolwiek jest uważanay za toksyczny w dużych dawkach. W tradycyjnej medycynie ludowej zarówno olejek z mięty zielonej, jak również jej łodygi są używane na raka. Mówi się, że okład przygotowany z liści mięty zielonej jest lekarstwem na guzy, nacieki. Herbatki ziołowe można sporządzać z liści mięty zielonej i stosować je u dzieci, które cierpią na kolki. Napój taki uspokoi płaczące dziecko, a co za tym idzie przyniesie również ulgę zmęczonej mamie. Olejek aromatyczny jest uzyskiwany z liści bądź z całej rośliny. Jest on wykorzystywany na skalę przemysłową jako czynnik nadający smak potrawą lub stosowany w produkcji środków do higieny jamy ustnej. Mięta zielona odstrasza owady i jest stosowana jako zioło, które układa się na podłodze. Szczury oraz myszy nie cierpią zapachu mięty zielonej. Dlatego też miętę zieloną umieszcza się na podłogach w domach, jak również trzyma ją w spichlerzach w celu trzymania z dala gryzoni od ziarna. Liście mięty zielonej mogą być konsumowane świeże lub gotowane. Zioło posiada silny smak, który jest wykorzystywany do przyprawiania sałatek lub gotowanych potraw. Liście zioła są często wykorzystywane do przyrządzania ‘’sosów miętowych’, które możemy podawać do potraw mięsnych. Herbatka ziołowa może być zrobiona ze świeżych lub z suszonych listków mięty zielonej. Ma ona przyjemny oraz orzeźwiający smak, który pozostawia uczucie świeżości w jamie ustnej, jak również wpływa korzystnie na układ trawienny. WYSTĘPOWANIE I UPRAWA Mięta zielona to wieloletnie zioło pochodzące z obszarów centralnej Europy, które obecnie można także znaleźć na obszarach Ameryki Północnej. Mięta zielona rośnie zwykle na ugorach, w miejscach wilgotnych i raczej słonecznych. Ale nie będzie również gardziła cienistymi miejscami. Mięta zielona jest ziołem łatwym w uprawie, będzie rosła w większości gatunków gleby, o ile gleba nie będzie zbyt sucha. Rośliny uprawiane na olejek aromatyczny powinny być sadzone w miejscach słonecznych lub półcienistych. Mięta zielona może być rozmnażana przez podział korzeni o każdej porze roku, chociaż najlepszymi porami jest wiosna lub jesień. Kwiaty mięty zielonej zaczynają kwitnąć późnym czerwcem aż do sierpnia. Zioło można suszyć do późniejszego wykorzystania go. Mięta zielona uprawiana jest w ogrodzie jako przyprawa kuchenna. Należy jednak uważać, aby nie zdominowała ona naszego całego ogródka. Cała roślina posiada silny, miętowy aromat. Kwiaty zioła przyciągają duże ilości pszczół oraz motyli. Mięta zielona jest dobrym kompanem dla posadzonej niedaleko kapusty oraz pomidorów, gdyż jej zapach skutecznie odstrasza owady szkodniki. Sarny prawie nigdy nie skubią liści zioła, zostawiając roślinę w spokoju. Mięta zielona może być także rozmnażana z nasion. Nasiona sadzić wiosną. Wzrost młodych roślinek następuje dosyć szybko. Kiedy roślinki są wystarczająco duże, tak że możemy je trzymać w ręku, przesadzić je do odzielnych doniczek latem. Jak wspomniano wyżej, mięta zielona również łatwo rozmnaża się przez podział korzeni. Najlepsza pora to późna wiosna lub lato. SKŁADNIKI Liście mięty zielonej zawierają: białka, węglowodany, włókno. Minerały zawarte w ziele to: wapno, fosfor, żelazo, magnez. Mięta zielona to również bogate źródło witamiy A oraz witaminy B3. SKUTKI UBOCZNE I OSTRZEŻENIA Kilka słów na temat użycia olejku z mięty zielonej: o ile zioło jest bezpieczne w użyciu, to olejek aromatyczny z mięty zielonej posiadając właściwości wzmagające krwawienia menstruacyjne nie powinien być stosowany przez kobiety w ciąży. Może on również powodować podrażnienia skóry u osób wrażliwych.